Lemury

Lemur katta jest gatunkiem stadnym, występuje w grupach od 5 do 20 osobników. W ramach swojej grupy lemury katta są bardzo zgodne, bardzo chętnie przebywają razem ciasno przytulone jedno do drugiego i objęte wspólnie ogonami. Często w ten sposób spędzają noc, chroniąc się przed chłodem.

Przewodnikiem grupy, w której może się znajdować nawet kilka dorosłych samców, jest zwykle starsza samica. Obala to mit zaczerpnięty w filmu animowanego „Madagaskar” jakoby przywódcą grupy lemurów katta był samiec.
Lemur katta to zwierzę o bogatej wokalizacji, a mianowicie wydaje odgłosy podobne do szczekania, mruczy, kiedy jest zadowolony oraz donośnie i żałośnie woła w sytuacji, gdy chce uzyskać kontakt z grupą oraz kiedy wokalizacją oznacza swoje terytorium. Lemur katta z łatwością wspina się po stromych skałach i potrafi skakać na odległość do czterech metrów. Należy do najczystszych zwierząt, wiele godzin dziennie poświęca na oczyszczanie swojej sierści.

Rozmnażanie lemurów katta na Madagaskarze przypada w okresie od sierpnia do listopada. Ciąża trwa 4 i pół miesiąca. Samica rodzi jedno lub dwójkę młodych, odchodząc na czas porodu od swojej grupy. Młode natychmiast po urodzeniu wczepiają się w sierść matki, wisząc na jej brzuchu podłużnie (u innych lemurów wisi poprzecznie). Po dwóch tygodniach młode przechodzą na grzbiet matki, po czterech zaczynają pobierać pokarm samodzielnie, chociaż nadal chętnie pobierają mleko matki. Lemury katta pozostają pod opieka matki do ukończenia 6 miesiąca życia.

Lemur katta uważany jest powszechnie za najbardziej znany gatunek z rodziny lemurowatych i jeszcze do niedawna katta uważane były za jedne z najpospolitszych lemurów na świecie. Małpiatki te występują wyłącznie na Madagaskarze – są endemitami tej wyspy. Niestety, dane są tragiczne, w ostatnich latach populacja lemurów katta na Madagaskarze spadła o ponad 97%! Najnowsze badania wykazały, że w naturze żyje mniej lemurów katta niż w ogrodach zoologicznych na świecie. Lemury katta są gatunkiem zagrożonym wyginięciem, w ostatnich latach zaobserwowano spadek liczebności populacji o 98%. Powodem tak drastycznego spadku liczebności populacji lemurów katta jest niekontrolowany rozwój rolnictwa co wpływa na utratę ich siedlisk, kłusownictwo i handel dzikimi zwierzętami na Madagaskarze. Zwierzęta te giną także w czasie pożarów spowodowanych niekontrolowanym wypalaniem traw.

Lemury zabijane są dla mięsa a także wyłapywane są i pokazywane na targach, przy drogach jako atrakcja turystyczna. W niektórych regionach występowania, tak jak w przybrzeżnych i lądowych lasach północnej Toliary polowania doprowadziły do całkowitej eksterminacji gatunku w naturalnym środowisku. Nie płaćmy za możliwość oglądania na targach schwytanych zwierząt podczas naszych podróży do egzotycznych krajów! Zapotrzebowanie na nie wzmaga nielegalny handel i przyczynia się do wymierania gatunków!

Szacuje się, że w 2021 r. w ogrodach zoologicznych na całym świecie było około 4500 lemurów katta, a także licznie występowały w mniejszych kolekcjach, laboratoriach i u prywatnych kolekcjonerów jako egzotyczne zwierzęta domowe. Lemur katta jest nie tylko najpospolitszym lemurem w niewoli, ale faktycznie najpowszechniejszym ze wszystkich naczelnych trzymanych w niewoli. Niestety lemury katta ze względu na ich bardzo rozwinięta strukturę socjalną bardzo źle znosi przebywanie w niewoli, zwłaszcza kiedy pozbawiony jest towarzystwa osobników swojego gatunku. W ośrodkach rehabilitacji takie skrzywdzone przez człowieka osobniki muszą przejść długa drogę, aby nie tylko wyleczyć się z chorób i niedożywienia, ale również nawiązać interakcje z innymi osobnikami.

Lemur katta jest ujęty w załączniku I Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, CITES (od ang.Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora).